زنانه نویسی و مردانه نویسی، ویژگی هایی را بر متن تحمیل می کند و همواره می توان انتظار ابداع شیوه های جدید بیان تجربه های منحصر به فرد زنان یا مردان را داشت؛ از این رو ذکر تمام ویژگی های خاص آثار آن ها امکان پذیر نیست و باید در نظر داشت که بسیاری از همین ویژگی ها در نوشتار مردانه و زنانه با یکدیگر تفاوت، شباهت یا هم پوشانی دارد. در این مقاله به بررسی معیارهای زبانی و محتوایی زنانه نویسی در قیاس با مردانه نویسی براساس نمودهای زنانگی و مردانگی پرداخته شده است. هدف و غایت این کار، شناسایی تفاوت های نوشتار زنانه در قیاس با نوشتار مردانه است. منظور از توصیف زنانه نویسی و مردانه نویسی، برخورد با این پدیده ها در سطح است بدون آن که به علیت آن ها پرداخته شود. در مرحلة تبیینی، نمودهای زنانگی و مردانگی در زنانه نویسی و مردانه نویسی براساس پارادایم های ذات گرایانه و سازه گرایانه تبیین می شود. سپس نمودهای مذکور در پوشش قوانین کلّی ای که ماهیت آن ها را آشکار می سازد، جای داده می شود. در این مرحله چرایی و علت یابی مسأله (کشف رابطة علت و معمولی موضوع) مدنظر است و سرانجام نتیجه آن شد که زنانه نویسی و مردانه نویسی با وجود تفاوت ها، شباهت هایی نیز دارند. به عبارت دیگر، مختصات مردانه نویسی را می توان در زنانه نویسی و به عکس یافت و رابطة بین این دو را از رقابت و نفی به همکاری با یکدیگر و تأیید دیگری می توان باز تعریف کرد.

آشنایی ما با پدیده های مدرن غربی با نهضت مشروطه هم زمان بود. اسب و درشکه را کنار گذاشتیم و سوار ماشین شدیم؛ قبا و آرخالق را دورانداختیم و کت و شلوار پوشیدیم؛ مکتب خانه ها را بستیم و مدرسه های جدید راه انداختیم؛ زیلو و مخده را رد کردیم و به جایش مبل و کاناپه گذاشتیم؛ اشکنه و کله جوش و بزباش و قلیه را رها کردیم و رفتیم سراغ ماکارونی و پیتزا و لازانیا. خلاصه، شدیم آدم امروزی. اما به نظر می رسد که در بیشتر این موارد به سطح و قالب بیشتر توجه کردیم تا به عمق و محتوا.یکی از مظاهر تمدن غربی دانشگاه های مدرن بود که آن را نیز، همراه با بقیه ملزومات آکادمیک، گرفتیم. به سبک غربی، دانشکده ها و موسساتی درون آنها تشکیل دادیم. دانستیم که دانشگاه فقط محل درس دادن و درس خواندن نیست، محل بحث و جدل نیز هست. با خبر شدیم در دانشگاه های اروپا و آمریکا دانشجویان و استادان، از یک یا چند دانشگاه، دور هم می نشینند و درباره موضوعی واحد بحث می کنند و یا نوشته های خود را برای دیگران می خوانند و به نظرها و انتقادات شنوندگان توجه می کنند. این محافل شکل اولیه همان چیزی بود که بعدها به صورت سمینار، سمپوزیوم، کنفرانس، و کنگره درآمد.مقاله هایی که در این گونه مجالس آکادمیک عرضه می شد با مقالاتی که، پیش از آن، در روزنامه ها و مجله ها انتشار می یافت تفاوت داشت. ماهیت علمی موضوعات و استفاده از روش های علمی برای توضیح و تحلیل آنها، به تدریج، واژگان و، مهم تر از آن، گفتمان متفاوتی برای این مقالات ایجاد کرد. مقالاتی که قبلا در روزنامه ها و مجله های غیردانشگاهی منتشر می شد، از چند نظر، با مقالات دانشگاهی تفاوت داشت: موضوع عام تری داشتند؛ زبانشان غیرتخصصی و ساده بود؛ با مثال های بیشتری همراه بودند؛ و، بر خلاف مقاله های دانشگاهی، ملزم به رعایت ساختار ثابتی برای عرضه نبودند.

پی افکندم از نظم کاخی بلند حکیم ابوالقاسم منصور بن حسن فردوسی حماسه سرای بزرگ ایران در سرودن شاهنامه به حقیقت گویی پرداخته؛ منظورم از حقیقت گویی آن است که هر چه را از شاهنامه های منثور یافته و یا از راستگویان شنیده به قلم آورده و از استخوان بندی وقایع چیزی نکاسته و چیزی هم نیفزوده است؛ چنانکه فرماید: «بپرسیدم از هر کسی بیشمار بترسیدم از گردش روزگار» ضمن حفظ امانت از روشنگری خواننده نیز غفلت نکرده است. او در سراسر وقایع وحدت عمل را بکار بسته و یادگاری بسیار ارزنده از خود بیادگار گذاشته است؛ در این مقاله از حقیقت نویسی او سخن گفته ام.

به موازات گسترش دامنه علوم، ذهن تخصص گرای انسان متفکر، اقبال بیشتری به تخصصی تر شدن موضوع کتاب ها و مدارک علمی، نشان داده است. انسان محقق همواره می کوشد در برخورد با مجهولات، بدون اتلاف وقت و گسسته شدن رشته تحقیقات و افکارش، در کوتاه ترین زمان ممکن، به پاسخی مطمئن دست یابد.در برخورد با تالیفات و منابع گران قدر تاریخی، که نفس استناد به آن کتب و استفاده از آنها موضوعیت دارد، راهی جز تهیه کتب کلید مناسب برای هرکدام که مطالب مندرج در آنها به شکل الفبایی تنظیم شده باشد، وجود ندارد. گسترش دامنه علوم، حفظ اصالت ها، جلوگیری از انواع تحریف ها و ضرورت دستیابی سریع به مطالب مورد نظر، مهمترین علل گرایش به معجم نگاری است و می توان گفت که امروزه مهمترین علت توجه به این فن، آسان ساختن دستیابی به مطالب مورد نظر است. بنابراین معجم نگاری یکی از شاخه های فنی و علمی طبقه بندی اطلاعات است که در عرصه اطلاع رسانی کاربردی وسیع دارد.شاید بتوان گفت فرهنگ های لغت از نخستین کتب کلید و تالیفات منظمی هستند که در شاخه ای از ادبیات تالیف شده اند و ریشه دراز تاریخی دارند. بموازات آن، کار تدوین راهنمای الفاظ قرآن نیز کار تازه و بی سابقه ای نیست.معجم حدیثی سابقه تاریخی زیادی ندارد اما حرکت های خوب و شایسته ای که در خلق معجم فراهم آمده نشان از تحرکی عظیم در این عرصه و توجهی شایسته دارد.

اکنون انسان در عصر ارتباطات و با وجود پدیده هایی از قبیل وبلاگ ها می تواند به دور از محدودیت های رسانه های پیشین آزادانه تصورات و نگاه خود را به درون و برون در فضای مجازی اینترنت بسط دهد. وبلاگ ها در دنیای امروز در حکم رسانه ای اند که نهادهای حکومتی بر آنها نظارت کامل نمی کنند و به سبب ویژگی های خود توانسته اند محدودیت و موانع رسانه های پیشین را حذف کنند و از توان و آزادی بیشتری در تبادل اطلاعات و آرا برخوردار شوند. بنابراین، با این که وبلاگ نویسی توجه علم را به خود جلب کرده است، کار کمی در مورد اخلاق وبلاگ نویسی انجام شده است و در این زمینه گاهی با محدودیت هایی رو به رو بوده اند. در این مقاله، برای گردآوری داده ها و بررسی جایگاه اخلاق در وبلاگ از روش کتابخانه ای استفاده شده است. در نهایت، کدهای اخلاقی وبلاگ نویسی در چهار زمینه گفتن حقیقت (truth telling)، پاسخ گویی (accountability)، به حداقل رساندن آسیب (minimizing harm)، و نسبت دادن (تخصیص) (attribution) شناسایی شدند.

خط فارسی از دشواری هایی دارد که آسان کردن آن دشواری ها بر عهده همه اهل نظر؛ بویژه دوستداران حقیقی آن است. نویسنده در گفتار حاضر، به یکی از این موارد، یعنی مشکل پیوسته نویسی در املای ترکیبات فارسی پرداخته است. در ابتدا، با اشاره به تاریخچه و نظریات مشهور درباره جدانویسی و پیوسته نویسی ترکیبات و با نقل و تلخیص آخرین آرای نظریه پردازان خط و ویرایش، به طور ویژه به نقد و بررسی دستور خط فرهنگستان درباره املای ترکیبات نیز پرداخته ایم. ضمن اشاره به فواید و امتیازات جدانویسی در قیاس با پیوسته نویسی و چندگونه نویسی، آن شیوه را ضروری و کارگشا می انگاریم، و پیش نهاد می کنیم که کلمات مرکب و برخی پسوندها و پیشوندهای مشهور غیر از ترکیبات بسیط گونه که برای تشخیص آن ها نیز ملاک و معیاری دارد، جدانویسی و نزدیک نویسی گردد. در انتهای گفتار نیز مواردی از ترکیبات مشهور، به شیوه پیشنهادی، عرضه شده است.

در فاصله تاسیس دولت قاجار تا پایان سلطنت فتحعلی شاه (صدر قاجار) وقایع نگاران و مورخان زیادی ظهور کرد. آن ها تاریخ هایی با ارزش های متفاوت نوشتند و تاریخ نویسی در این دوره را از حیث کمی و در پاره ای موارد از حیث کیفی به توسعه و ترقی نسبی رساندند. میرزا فضل اله خاوری شیرازی، در سال آخر سلطنت فتحعلی شاه آخرین اثر در تاریخ نویسی صدر قاجار را با نام تاریخ ذوالقرنین نوشت. سبک و رویه خاوری در نوشتن تاریخ ذوالقرنین، اثر او را در میان تواریخ صدر قاجار که بیشتر آن ها در ردیف تاریخ نویسی سنتی ایرانی قرار می گیرند، متمایز و متفاوت کرد. خاوری بر پاره ای از ویژگی های تاریخ نویسی سنتی و وقایع نگاری های مرسوم وفادار بود، اما ویژگی های سبک او، تاریخ نویسی را از حد وقایع نگاری صرف و مرسوم فراتر برد، او را در جایگاه برجسته ای نشاند و در سرنوشت آینده تاریخ نویسی عصر قاجار نیز تاثیر نهاد. این ویژگی ها عبارت اند از: سبک، نثر و زبان ساده و روان و پرهیز از لفاظی های ادبی و بیهوده گویی مرسوم در گزارش حوادث، اهتمام مورخ به تحلیل و تعلیل رویدادها و از همه مهم تر، تاکید بر ضرورت اصلاح شیوه تاریخ نویسی، ورود او به حیطه انتقاد تاریخی و حضور محسوس مورخ در پس گزارش های تاریخی، شناختی نو از تاریخ و تمدن و نظام های جدید سیاسی اروپا.